‘Sprankelend bleek geel’, ‘glinsterend goud’, ‘een kristallijne kleur met lichtgroene en gouden highlights’, ‘briljant robijnrood’, ‘diep donkere inktkleur met jeugdige highlights’…
… zomaar wat poëtische kleurbeschrijvingen van willekeurige wijnen uit mijn winkel. Klinkt allemaal prachtig, hè? Toch bijzonder hoe al deze tinten ontstaan als je bedenkt dat het sap van zowel witte als rode druiven, op enkele uitzonderingen na, kleurloos is.
De kleurstoffen aanwezig in de schil van de druif zorgen voor de verkleuring van het sap. Dit zal bij iedere druivensoort een net iets andere tint opleveren. Daarnaast spelen leeftijd, rijping en hoe de wijn gemaakt is ook een belangrijke rol. Om de kleurstoffen over te brengen op het sap zullen de schilletjes moeten weken in het sap, de zogenaamde ‘maceratie’. Langere of kortere schilweking kan weer tig tinten opleveren, maar zorgt ook voor de vijf basis ’kleuren’: wit, oranje, rosé, gris en rood.
Bij witte wijn vindt er geen schilweking plaats. Er is alleen schilcontact tijdens het persen, daarna wordt ieder contact tussen het sap en de rest van de druif (schil, pitjes, steeltjes) vermeden. Zonder schilweking is het dus ook mogelijk om witte wijn te maken van rode druiven. Dit levert naast de eerder genoemde factoren dus verschillende tinten op. Wit is wat dat betreft een wat vreemde aanduiding voor wijnen die in kleur variëren van bijvoorbeeled groengeel, citroengeel tot goudgeel.
Oranje wijn ontstaat door bij witte druiven juist wél schilweking toe te passen. Hierdoor krijg je ook tannine in deze wijnen. Oranje wijn is zodoende stevig zoals een rode wijn kan zijn, maar mét de frisheid die een witte wijn heeft. Oranje wijn is vooral een hit bij makers van natuurwijn en een aardige hype op dit moment. Het is zeker niet nieuw: het komt oorspronkelijk uit Georgië. Hier wordt deze wijn al 5000 (!) jaar op traditionele wijze gemaakt. Het productieproces hiervan is zelfs UNESCO erfgoed!
Rosé zit ergens tussen wit en rood in. Dit betekend niet dat rode en witte wijn met elkaar gemengd worden, dit is verboden. Nou ja, behalve dan in de Champagne streek. In alle andere streken wordt rosé gemaakt van rode druiven door middel van een korte schilweking. Veel mensen denken ten onrechte dat donkere rosé zoeter is dan lichte varianten. Een langere schilweking levert naast meer kleur wel zeker meer smaak op!
Gris is een term die gebruikt wordt voor rosé wijnen die gemaakt zijn zonder maceratie van de (rode) druiven. De wijn heeft hierdoor een zeer lichte kleur. De zogenaamde Gris de Gris mag in Frankrijk alleen gemaakt worden van licht getinte rode druiven zoals Cinsault, Gamy en Grenache Gris.
Bij rode wijn vindt de langste schilweking plaats. Hoe langer de wijnmaker de maceratie laat duren hoe intenser natuurlijk de kleur, maar ook meer extractie van geur-, smaakstoffen en tannines. De tannines kunnen (jonge) wijn stroef maken, maar zorgen tegelijkertijd ook voor houdbaarheid. Tig mogelijkheden dus, van lichte, direct drinkbare en misschien wel gekoelde rode wijn, tot echte krachtpatsers, die eerst een paar jaar moeten rijpen.
Ik heb er dorst van gekregen…
Fijn weekend!
Friso